आज विश्व खोप सप्ताह : इन्टरनेशनल गर्ल्स आईसीटी डे र अन्तरराष्ट्रिय बहुपक्षीयता तथा कूटनीति दिवस मनाइँदै

काठमाडौँ । आज वैशाख ११ गते (अप्रिल २२) को दिन नेपालसहित विश्वभर तीन महत्वपूर्ण दिवसहरू-विश्व खोप सप्ताह, इन्टरनेशनल गर्ल्स इन आईसीटी डे र अन्तरराष्ट्रिय बहुपक्षीयता तथा कूटनीति दिवस मनाइँदैछन् ।

यी दिवसहरू संयुक्त राष्ट्रसङ्घको आह्वानमा प्रत्येक वर्ष आयोजना गरिन्छन्, जसको उद्देश्य आ-आफ्नो क्षेत्रका महत्वलाई उजागर गर्दै विश्वव्यापी सहकार्यलाई प्रवर्द्धन गर्नु हो।

‘सबैका लागि खोप-मानव अधिकारको रूपमा सम्भव’ भन्ने नारासहित विश्व खोप सप्ताह मनाइँदैछ, जसको उद्देश्य सबै उमेरका मानिसहरूलाई रोगबाट जोगाउने खोपको उपयोगलाई प्रवर्द्धन गर्नु हो ।

विश्व स्वास्थ्य सङ्गठन (डब्ल्यूएचओ) का अनुसार, विगत ५० वर्षमा खोपका कारण १५ करोड ४० लाख मानिसको ज्यान जोगिएको छ। बालबालिकाको बाँच्ने दरमा ४० प्रतिशत सुधार आएको छ भने ६० प्रतिशत जीवन बचाउने श्रेय दादुरा खोपलाई जान्छ ।

औलो, इन्फ्लुएन्जा, गर्भवती महिलाका लागि टिटानस, किशोरीका लागि एचपिभी खोपजस्ता खोपहरूले जन्मेदेखि वृद्धावस्थासम्म मानिसहरूलाई रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता प्रदान गर्दै आएका छन् । यस वर्षको अभियानले सबैका लागि खोपको समान पहुँचको आवश्यकता प्रतिविम्बित गरेको छ ।

आज इन्टरनेशनल गर्ल्स इन आईसीटी डे पनि मनाइँदैछ, जसले सूचना तथा प्रविधिको क्षेत्रमा केटीहरूलाई समान अवसर दिनुपर्ने आवश्यकता औंल्याउँछ ।

‘सूचना प्रविधिमा केटीहरूका लागि समावेशी डिजिटल रूपान्तरण’ भन्ने नारासहित किर्गिस्तान र इस्लामिक गणतन्त्र मोरिटानियामा भौतिक र भर्चुअल माध्यमबाट डिजिटल विकास, नवप्रवर्तन र केटीहरूको भूमिकासम्बन्धी छलफल गरिनेछ ।

यस दिनले प्रविधिको क्षेत्रमा लैङ्गिक विभाजन अन्त्य गर्दै केटी र किशोरीहरूलाई डिजिटल नेतृत्वमा अगाडि बढाउन प्रेरणा प्रदान गर्दछ ।

सन् २०१८ देखि सुरु गरिएको यो दिवसले अन्तरराष्ट्रिय सहकार्य र कूटनीतिक पहलको महत्वलाई उजागर गर्दै शान्तिपूर्ण विश्व निर्माणमा योगदान दिने लक्ष्य राख्दछ ।

आज विश्वका १४४ राष्ट्रका नेताहरू तथा कूटनीतिक प्रतिनिधिहरूले बहुपक्षीयता र शान्तिप्रतिको प्रतिबद्धता पुनः व्यक्त गर्नेछन् । यी तीनै दिवसहरूले स्वास्थ्य, समावेशिता र शान्ति जस्ता मानव जीवनका आधारभूत पक्षहरूमा विश्वव्यापी जागरण फैलाउने उद्देश्य राखेका छन् ।

नेपालले पनि विविध कार्यक्रममार्फत यिनको समर्थन जनाउँदै दिवसहरू मनाइरहेको छ । आजको दिन केवल उत्सव मात्र होइन, मानवता, समानता र सहकार्यप्रतिको सामूहिक प्रतिबद्धता स्मरण गर्ने विशेष अवसर हो ।